Priene Antik Şehir’ e gitmek için Kuşadası’ndan özel aracımızla yaklaşık 30 dk lık bir yolculuktan sonra antik kente ulaştık. İlçemizden Söke merkeze özel aracımız ile  20 dk da geldik daha sonra Didim yoluna çıktıktan 10dk lık yolculuktan sonra  Güllübahçe kavşağından sağa dönerek 10 dk lık bir yolculuk daha yaptık. Bu yol düz olmasına rağmen tek şeritli ve yol civarında çiftlikler, işyerleri mevcut yolculuk esnasında yola evcil hayvan, traktör vb çıkabilir.Dikkat etmekte fayda var.

Yolculuğumuz sonunda Güllübahçe köyü çıkışına doğru Priene Antik Şehrine ulaştık. Köy içinde oyalanmadan aracımızı park ettikten sonra giriş kapısına doğru yöneldik. Kapıdaki görevliye müze kartımızı göstererek içeriye adım atmış olduk. Yanımızda profesyonel bir rehber olmadığı için yönlendirme ve bilgi levhalarını okuyup Priene Antik Şehrini gezmiş olduk. Rehber olmaması büyük bir eksiklik olduğunu düşünüyorum. Antik kent içinde en çok dikkatimizi çeken şehri bildiğiniz dağın yamacına kurmuşlar sürekli bir tırmanma içinde olmamızdı. Ayrıca tiyatrosu, uzun sütunları hala ayakta tüm ve ihtişamı ile dimdik duruyordu. Antik kentin içinden söke ovasını olabildiğince görebiliyorduk, kurulduğu yıllarda ovanın deniz olduğunu hayal ettiğimizde ise eski insanlar nerede yaşayacaklarını iyi biliyorlarmış dememekten kendimizi alamadık.

Priene harabelerinin günümüzde bile pek azının ortaya çıkması ise bizim ayıbımız olarak nitelendiriyorum. Gezi esnasında daha çok yabancı turistlerin olması ve yaz sezonunda bile yerli turistin tek tük olması tarihe ne kadar önem verdiğimizin bir belgesiydi adeta….

• Priene Antik Harabelerin Tarihçesi

Aydın’ın Söke İlçesindeki Güllübahçe köyünün arka kısmında Samsun dağların sırtlarında 370m yükseklik’te yer almakta Priene antik şehri. M.Ö.350 yıllarında inşa edilmiş ikinci Priene şehridir. ilk Priene şehrinin yeri tam olarak bilinmemektedir. Priene’nin kelime anlamı “Hisar Yurdu” demektir. Hippodamos Planı”na göre yeniden yapılan bu kent, arkeolojide Hellenistik çağın en güzel kentlerinden biri olarak bilinir. Kentin “Naulochos” adında bir limanı olduğunu belgelerden biliyoruz ama bu limanın yeri henüz belli değildir. Birinci Priene şehrinin Büyük Menderes in getirdiği alüvyonlar ile kaplandığı düşünülüp terk edildiği tahmin edilmektedir.

• Priene Antik Kentte Yaşam

Priene 15 ila 20 bin kişilik olarak inşa edilmiş küçük ama son derece uygar bir kentti. Üye oldukları İon konfederasyonu’nun senede bir düzenlenen Panion etkinlerine’de ev sahipliğ yapardı. Bu etkinlikler genellikle Mikale dağlarının kuzey yamaçlarında yapılırdı. 12 İon kentinden gelen temsilciler şehirlerin ortak sorunlarından bahseder yapılacak çalışmaları belirler, ortak düşmanlarına karşı yapılacak hareketleri belirler ve dini ayinlerle tanrıları kendi taraflarına çekmeye çalışırlardı.

Priene Antik Şehir Söke ovasının bulunduğu havza, antik dönemlerde büyük bir körfezdi, bu körfezin kıyılarında birçok küçük kentler mevcuttu,bu kentler özellikle Marmara ve Karadeniz kıyılarında kurdukları koloniler sayesinde deniz ticaretini artırarak zenginleşmişlerdi. Kazandıkları paraları her şey insan için (greko-romen) felsefesiyle bulundukları şehirlerde mimari ve güzel sanatlarda kullanmışlardı.

• Priene Kentinin Terk Edilişi

Antik adıyla Latmos Körfezinde Myus, Herakleia, Milet, Priene önemli liman kentleriydi. Büyük menderesin getirdiği alüvyonlar körfezi doldurunca bu liman kentleri anlamlarını yitirdiler ilk önce Myus ,kenti ardından Herakleia son orakta Priene ve Milet tarihte yerlerini aldılar.

Hippodamos sistemine göre ızgara biçiminde ve dört set olarak inşa edilmiş. Önce İskender, sonra Bergama Krallığı ve Roma egemenliğinde kalmış, Bizans Çağı’nda Piskoposluk merkezi olarak önemini sürdürmüş olan kent, XII. yüzyılda terkedilmiş. Menderes Nehri’nin körfezi doldurması sonucunda, liman kenti özelliğini yitirip zenginliğini kaybetmiş.

Hipodamas’un icadı olan ızgara modeli kent planı Priene de uygulandı. Bugun hala ihtişamını koruyan 5.000 kişilik tiyatrosu, otantik yunan tiyatrosu olması bakımından en iyi örneklerin den biridir. Priene tiyatrosu Halk meclisine ev sahipliği yapardı tiyatroda protokol için ilk sıraya ayrılmış 5 kişilik mermer koltuklar vardır. Konuşmacıların eşit sürelerde konuşması için sahnenin soluna su saati konurdu. Priene antik tiyatroda komedi, tradeji gibi konular sahnelenirdi.

• Hızlı Menü

  Toggle

  Priene Harabelerine Nasıl Gidilir

Priene Antik Şehir Kuşadası’35 km mesafede İzmir e 115 km Aydın’ a 67 km mesafede’dir. Ulaşım son derece kolay olan Priene şehrine gitmek için Kuşadası’ndan Söke ye giden minibüse ve oradan da Güllübahçe minibüsüne bindiğinizde 25 dk yolculuktan sonra karşınıza Priene Harabeleri çıkar. Ayrıca Kuşadası’ndan taksi ile uygun rakamlara gidebilirsiniz.

Eğer Özel aracınız ile gitmek isterseniz. Kuşadası’ndan Söke istikametine ve oradan Bodrum yoluna çıkıyoruz. Bu yolda 7km sonra gelen büyük kavşaktan sağa dönerek Güllübahçe köyü ve Priene Harabeleri yazan tabela ile ulaşabilirsiniz. Kavşaktan sonra yol, tek şeride düşmekte ve dikkatli olunmasını tavsiye ederiz. Köy yollarında araç, traktör ve evcil hayvan vb aniden yola çıkabilir.

• Priene’nin önemli kalıntıları şunlardır :

Athena Tapınağı,- Tiyatro,- Bouleuterion (Meclis Binası),- Prytaneion (Yürütme Kurulu Binası),- Kutsal Stoa/Galeri,- Agora,- Gimnazyumlar,- Stadyum,- İskender Evi,- Zengin Evleri,- Zeus Olympos Temeno’su, (Temeno:Tapınakları çevreleyen kutsal alan)- Mısır Tanrıları Temeno’su,- Demeter Tapınağı,- Kent Surları,- Kuzey Tepedeki Akropol.

• Temsilciler Meclisi

Priene Antik Şehir harabelerinden günümüzü gelen yapıtlar arasında Temsilciler Meclisi binası da yer almaktadır bu yapıtlara Buleterion adı verilirdi, bu binalar genellikle yarım daire şeklinde inşa edilmiştir Priene de ise durum farklıdır burada dikdörtgen olarak yapılmıştır.650 kişilik ola bu binanın çatısı kiremit bir yapıyla kaplıydı.

• Athena Tapınağı

Bu tapınak kentin koruyucu tanrıçasına adanmıştır,Tapınağın mimarı Pytheos’dur.Bodrum Halikarnas Kral Mozol un da mimarı olan Pytheos in mozolesi dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul görmüştür.Priene deki tapınak ise kentin ilk kurulduğu yıllar olan M.Ö.350 zamanında yapılmıştır.Tapınağın ön ve arka cephesinde 6 sütun uzun yan cephelerinde ise 11 sütün vardı.Bu sütunlardan beş tanesi ayağa kaldırılmıştır.

Priene Antik Şehir ‘de çalışma yapan Almanlar tüm antik kentlerimizde olduğu gibi buradan çıkan önemli eserleri yurt dışına kaçırmışlardır. Priene den kaçırılan eserler arasında Berlin Müzesinde Made in Priene adıyla sergilenen eserler yer almaktadır burada İon düzeninde yapılmış kanallı sütun üzerinde yine aynı düzende sütün başlığı,baştaban ve frizler bulunmaktadır.Sütunun yanında sergilenen Athena Tapınağı civarlarında çıkartılan heykel,friz,yazıtlar sergilenmektedir.

Priene Antik Şehir ‘in en önemli yapıları arasında Demeter Tapınağı, Athena Tapınağı, tiyatro, agora, Zeus Tapınağı, bouleuterion, Yukarı Gymnasion, Aşağı Gymnasion, Mısır Tapınağı, Büyük İskender’in evi, Bizans klisesi, nekropol ve konut alanları sayılabilir. 5000 kişilik kapasiteye sahip tiyatro M.Ö. 350 yılında inşa edilmiştir. Tanrıça Athena için kentin en hakim yerine yapılan tapınağın önünde Athena’nın altın ve fildişinden yapılan heykeli yer almaktaydı. Tapınak sunağının günümüzde yalnız bir bölümü ayaktadır.

Priene mutlaka görülmesi gereken alanlar Mısır tapınağı,Bizans kilisesi,Agora,Büyük İskender’in kaldığı evdir.

Priene Antik Şehir Antik çağın en büyük tarihçilerinden olan, aynı zamanda tarihin babası olarak bilinen Anadolu’lu HEREDOT”, kitabında bölgemiz için şunları söylemiştir.

“Panionion’da toplanan İyonlar, kentlerini bizim yeryüzünde bildiğimiz en güzel gökyüzü altına ve en güzel iklime sahip yörede kurmuşlardır.

• Priene Antik Harabelerin Resimleri

• Priene Antik Harabeleri Video

Priene Antik Şehir